POMPY CIEPŁA W BLOKU – CO POWINIENEŚ WIEDZIEĆ?

Pompy ciepła w blokach mieszkalnych to nie tylko efektywne źródło ciepła, ale także krok w kierunku bardziej zrównoważonej przyszłości energetycznej. Dlaczego pompy ciepła stają się coraz bardziej atrakcyjnym wyborem dla mieszkańców budynków wielorodzinnych? Co warto wiedzieć, planując ich instalację w bloku? Przeanalizujemy zarówno korzyści, jakie niesie ze sobą wykorzystanie pomp ciepła w blokach, jak i wyzwania, z jakimi można się spotkać podczas ich instalacji i eksploatacji.

W jaki sposób ogrzewa się mieszkania w bloku?

Obecnie mieszkania w bloku mogą być ogrzewane różnymi metodami, w zależności od dostępnej infrastruktury, preferencji mieszkańców i lokalnych uwarunkowań. Najpopularniejszymi metodami ogrzewania mieszkań w blokach są:

• – ogrzewanie centralne

W niektórych blokach istnieją kotłownie, gdzie znajdują się kotły opalane gazem, węglem, olejem opałowym, biomasą lub innymi źródłami ciepła. Te kotłownie dostarczają ciepło do wszystkich mieszkań w budynku za pośrednictwem rozprowadzenia ciepłej wody lub pary wodnej przez rury grzewcze.

Natomiast w większych miastach często istnieją ciepłownie miejskie, które dostarczają ciepło do wielu budynków mieszkalnych. To rozwiązanie jest wygodne, ponieważ mieszkańcy nie muszą martwić się o zakup i konserwację kotłów.

• – indywidualne ogrzewanie gazowe/ elektryczne/ na paliwo stałe

W niektórych blokach mieszkańcy mogą korzystać z np. kotłów gazowych do ogrzewania wody i pomieszczeń, które zainstalowane są osobno w każdym mieszkaniu.

Pompy ciepła w budynkach wielorodzinnych

Pomp ciepła są już stosowane w budynkach wielorodzinnych, co potwierdzają przykłady z różnych krajów europejskich, jak i azjatyckich. Ich rola w osiąganiu neutralności klimatycznej i niezależności od paliw kopalnych jest niezaprzeczalna i coraz bardziej znacząca.

Co jednak istotne, budynki wielorodzinne różnią się charakterystykami, co umożliwia zastosowanie różnorodnych technicznych rozwiązań opartych na pompach ciepła. Jednak ta różnorodność prowadzi również do indywidualnych, trudnych do ustandaryzowania na dużą skalę rozwiązań. Jak czytamy w publikacji PORT PC, istnieje potrzeba większej standaryzacji produktów i rozwiązań w zakresie pomp ciepła w budynkach wielorodzinnych, by ułatwić ich szersze wdrażanie.

Pomocna może okazać się opracowana przez specjalistów matryca będąca klasyfikacją rozwiązań dotyczących instalacji pomp ciepła w budynkach wielorodzinnych. Jest ona wynikiem międzynarodowego projektu „Annex 50 – pompy ciepła w budynkach wielorodzinnych” prowadzonego w ramach prac Międzynarodowej Agencji Energii IEA.

Specjaliści opracowali specjalną matrycę, która grupuje rozwiązania w pięć kategorii, co ma pomóc w wyborze odpowiednich systemów ogrzewania przez właścicieli i decydentów. Możliwe rozwiązania zaproponowano zarówno dla całego budynku, jak i pojedynczych pomieszczeń, czyli od w pełni scentralizowanego systemu po całkowicie zdecentralizowany.

Jak pokazują przykłady, pompy ciepła instalowane w budynkach wielorodzinnych to coraz popularniejsza opcja. Dlaczego? Wszystko dzięki efektywnemu i ekologicznemu działaniu tych urządzeń. Proces działania pomp ciepła opiera się na przetwarzaniu energii z jednego źródła (powietrza, wody czy gruntu) na ciepło, które jest następnie używane do ogrzewania budynku. To oznacza, że pompy ciepła nie generują nowej energii, a jedynie przenoszą ją z jednego miejsca do drugiego. W efekcie, są one zdolne dostarczyć więcej ciepła niż wynosi zużyta energia, co przekłada się na wyższą efektywność.

W przypadku tradycyjnych kotłów, które wytwarzają ciepło przez spalanie paliw, ilość zużytej energii jest zbliżona do ilości wytworzonego ciepła. Natomiast pompy ciepła mogą osiągać współczynniki wydajności (COP) na poziomie od 3 do nawet 5, co oznacza, że dostarczają od trzech do pięciu razy więcej ciepła, niż wynosi zużyta energia elektryczna. W praktyce oznacza to obniżenie rachunków za ogrzewanie, co jest szczególnie istotne w blokach mieszkalnych, gdzie oszczędności energetyczne mogą się sumować na korzyść całej wspólnoty mieszkaniowej.

Warto również dodać, że inwestycja w pompy ciepła może być wspierana różnymi programami rządowymi lub regionalnymi (np. Program Ciepłe Mieszkanie, który skierowany jest zarówno do wspólnot mieszkaniowych, jak i indywidualnych mieszkańców, którzy chcą wymienić nieefektywne źródło ciepła na bardziej ekologiczne), co dodatkowo zmniejsza koszty ich zakupu i instalacji. W efekcie, mimo wyższych kosztów początkowych, pompy ciepła stają się opłacalnym i ekonomicznie atrakcyjnym rozwiązaniem dla wspólnot mieszkaniowych w blokach mieszkalnych, zapewniając niższe koszty eksploatacji i większy komfort cieplny dla mieszkańców.

Pompa ciepła w kaskadzie czy układ hybrydowy – jakie rozwiązania są dostępne dla mieszkańców bloków?

Powietrzne pompy ciepła stają się coraz popularniejszymi rozwiązaniami stosowanymi w blokach mieszkalnych, zarówno nowych, jak i modernizowanych. Są one stosunkowo łatwe do zainstalowania, ponieważ nie wymagają głębokich odwiertów ani instalacji systemu kolektorów geotermalnych, jak w przypadku gruntowych pomp ciepła. To sprawia, że są idealnym wyborem dla bloków, które nie mają dostępu do dużych przestrzeni na instalację.

Co ważne, warto pamiętać, że powietrzne pompy ciepła dostępne są w różnych mocach, które trzeba indywidualnie dopasować do potrzeb całego bloku, jak i pojedynczego mieszkania. Można także zdecydować się na wybór kilku pomp ciepła o mniejszej mocy, które połączone zostaną w układ kaskadowy. O tym, jak działa kaskada pomp ciepła pisaliśmy już w Case Study: instalacja kaskady pomp ciepła De Dietrich w Szkole Podstawowej w Lasecznie. Natomiast podczas termomodernizacji ogrzewania wcale nie trzeba usuwać kotła gazowego lub olejowego, a stworzyć z nim oraz z pompą ciepła układ hybrydowy. O tym, jak takie rozwiązanie działa pisaliśmy już w Case Study: ogrzewania hybrydowe w Infores Business Park.

Wyzwania związane z instalacją pomp ciepła w blokach

Instalacja pomp ciepła w budynkach wielorodzinnych, mimo że jest to rozwiązanie coraz popularniejsze, wciąż wiąże się jednak z przeszkodami natury technicznej i nietechnicznej, takimi jak wymagana moc grzewcza, dostęp do źródeł ciepła, koszty inwestycyjne oraz złożona struktura własności, które utrudniają szersze wdrażanie pomp ciepła w istniejących, niezmodernizowanych budynkach wielorodzinnych.

Jak pokazują nasze doświadczenia, rozwiązanie hybrydowe składające się z kotła gazowego (25 kW) oraz powietrznej pompy ciepła (16 kW) marki De Dietrich było możliwe nawet w budynku pod nadzorem konserwatora zabytków! Instalacja ogrzewania podłogowego oraz grzejniki ogrzewają nieruchomość, natomiast chłodzenie odbywa się dzięki klimakonwektorom. 

W budynkach nowo budowanych ten proces może być krótszy, wystarczy uwzględnić pompę ciepła na etapie projektu. Tak było w przypadku nowo budowanego Osiedla Panoramy w Falentach Nowych w woj. mazowieckim, które jest inwestycją KPG Development. Docelowo 40 lokali mieszkalnych jest tam ogrzewanych pompami ciepła Alezio S V 200 8 MR. Pompy ciepła Alezio S V200 6 MR wykorzystane zostały także na osiedlu Menora House budowanym przez Pro-Bud Development w Grodzisku Mazowieckim w woj. mazowieckim. Inwestycja obejmuje osiem lokali mieszkalnych.

Natomiast na Osiedlu Oleńki w Dawidach Bankowych w woj. mazowieckim budowanym pod nadzorem Atrium Dom, 78 lokali mieszkalnych ogrzewane będzie urządzeniami typu Strateo 6-8 MR. Obecnie pracuje tam 12 pomp ciepła.

Jak pokazują przykłady, pompy ciepła stanowią nowoczesne, ekologiczne i opłacalne rozwiązanie dla mieszkańców bloków mieszkalnych. Decyzja o ich instalacji przynosi korzyści zarówno ekonomiczne, jak i ekologiczne, przyczyniając się do zrównoważonej przyszłości naszego środowiska. Aby jednak inwestycja przyniosła oczekiwane efekty, warto przed podjęciem decyzji skonsultować się z ekspertami, którzy zaproponują rozwiązania techniczne dostosowane do indywidualnych warunków budynku. Znajdziesz ich w bazie autoryzowanych instalatorów marek De Dietrich i Baxi.

Źródło: dedietrich.pl